پـا بـرهنـه روی دیـوار دلـم

یادداشت های پراکنده

پـا بـرهنـه روی دیـوار دلـم

یادداشت های پراکنده

22.لحظه به لحظه تمرین ایمان...

دفتری که توش رازها و لحظه های خاصش رو می نویسه رو برداشتم . نخوندم اصلا . فقط برگه ی جدید رو باز کردم ، اولین برگه بعد از نوشته های خودش براش نوشتم.

براش نوشتم که هزار سال صبر کردم . یک چیز دیگه هم نوشتم و دفتر رو گذاشتم توی کتابخونه ش.

مطمئنم هنوز نخوندتش . 

وقتی بخوندش دلش می لرزه و اون ثانیه از ته دلش برام دعا می کنه ، شاید به خاطر دعاهای قلب مهربونش شد.

کی می دونه ؟


19.دیوانگی در روز روشن و شب تاریک و تاریک روشن سپیده دم و غروب!

نه ساله بودم . حالا چند ماهی بیشتر یا چند ماهی کمتر . به سن شمسی ، نه که سنی که قرار بود بروم از خدای خودخواه و  بی کاربرد آن روزهایم بخواهم که مرا برای گناه نابخشودنی ام که نماز مغرب و عشا را نخواندن در اثر خواب آلودگی یک کودک نه ساله ببخشد .  به تقویمی که با آن متولد شده بودم در اولین روزهای بهار.


خاله نگار و تربچه در سالن تئاتر شهر اجرای برنامه داشتند . مدرسه ی دولتی مان در شرکت در این برنامه ها آن سالها ممتاز بود ( فکر نمی کنم الان دیگر با تعویض مدیر شرایط خوب آن سالها باشد . ) سینما ، سالن ژیمناستیک ، مدرسه ی بزرگ با بازی های حرکتی و فکری با رنگ های شاد روی زمین ، موزه و دیگر برنامه های متنوع. برنامه ی خاله نگار و تربچه از بهترین هایشان بود که من هرگز فراموشش نمی کنم . چندین ساعت حد خوشحال بودن و شادی کردن با چهره ی معصوم کودک دختر ایرانی با مانتوی بنفش و مقنعه ی سفید که شادی اش حضور در برنامه ی مجری محبوبش بود . کنارمان ، چندین بچه ی کوچک نشسته بودند ، آن روزها بعد از زلزله ی بم بود و بچه هایی که آغوش گرم والدینشان را برای همیشه از دست داده بودند به نقاط مختلف کشور فرستاده شده بودند . چند تایشان کنار من بودند . مسئولشان که دعوایشان کرد گریه کردم زیر مقنعه ام . کوچک بودند . سه یا چهار ساله . بعضی هایشان هنوز بلد نبودند کلمات را دقیق تلفظ کنند . گریه می کردم .نمی دانم چرا . شاید چون ظهر می رفتم خانه با سرویس و مادرم را می دیدم که داشت غذا درست می کرد و از من می پرسید که آیا خوراکی ام را خورده ام و بابت نخوردن خوراکی ام دعوایم می کرد اما می دانستم که دوست دارم مامانم باشد و دعوایم کند که چرا نارنگی ام را نخورده ام جای اینکه مامانم نباشد و مسئول پرورشگاه دعوایم کند . باز گریه کردم . داشتم برای خودم گریه می کردم که مدیر دبستانم آمد بالای سرم . اشک های کودکانه ام را پاک کردم و ته دلم از خدای ظالمم خواستم که هرگز برای من این اتفاق نیفتد و بعد دعا کردم که برای این بچه ها ، پدر و مادر پیدا بشود . 


صدایم کرد و خواست که در مصاحبه شان شرکت کنم . پای ثابت مصاحبه ها بودم . شاید چون خجالتی نبودم و آن روزها در حرف زدنم تپق نمی زدم و کلمات اشتباه انتخاب نمی کردم . نمی دانم چرا . اما همیشه پای ثابت مصاحبه هایشان بودم . مدیرم پرسید که چرا گریه کردم که نتوانستم بگویم . اشک هایم را با دستان کوچکم پاک کرده بودم و آماده شده بودم که بتوانم تربچه را ببینم و بغلش کنم و ببوسمش و از خدای ظالمم می خواستم که کس دیگری برای مصاحبه انتخاب نشود و من بمانم البته به جز دردانه ها و آقازاده ها . یکی از غم انگیزترین صحنه های زندگی ام تا امروز ، دقایق بعد از آن واقعه بود . پشت صحنه خاله نگار آن قدر مهربان نبود و دردناک ترین قسمتش آن جا بود که تربچه - عروسک تربچه- یک گوشه افتاده بود و کسی که تکانش می داد و جای او صحبت می کرد ایستاده بود و خودش بود و صحبت می کرد . ترسیده بودم . نه که ندانم ، دنیای کودکانه ام تحمل دیدن تربچه را گوشه ای افتاده و کسی که به اون جان می داد را در کاراکتر دیگری نداشت . نزدیک تربچه رفتم . میخواستم نوازشش کنم . دیدنش از نزدیک از تجربه های سخت کودکی من بود . چشمانی که با رنگ برایش کشیده بودند زل زده بود به چشم های مشکی ام . نفسم در سینه ام حبش شده بود و نوازشش کردم. بلندش کردم و نوازشش کردم . بعد هم انداختمش همانجا که بود و برگشتم برای مصاحبه . یادم نمی آید در آن مصاحبه ، بعد از آن اشراق ، چه گفتم ، تنها می دانم که بعد از آن روز دیگر هرگز نتوانستم با هیچ شخصیت عروسکی ارتباط برقرار کنم و دیگر هرگز نتوانستم آن را برنامه را تماشا کنم.


سالها گذشت . شاید قرن ها ، تا خدای ظالمم جایش را داد به هیچ . به هیچ چیز در دنیای بیرون . خدای ظالم من مرده بود اما به مجازات تمام بدی هایش نرسیده بود . هیچ خدایی نبود . هیچ چیزی بیرون از من نبود . من تنها بودم در جهان و تنها هستم در جهان . من تنها هستم با خردی که صبور و امین است اما قوانین خودش را دارد . همه مان تنهاییم و جز این قابل درک نیست . دیوانگی است دوست داشتن تنهایی در بی نهایت . دوست داشتن یک دانه ی شن را مجزا از دیگر دانه ها در شن زار بی انتها و هر روز زمان عقب می رود و می ایستد در نقطه ی صفر در همان لحظه ای که کودکی که مادر و پدرش را در زلزله از دست داد . می ایستد در لحظه ای که تربچه را انداختم زمین و من تنهاتر از همیشه - تنهایی که می ترساندم اما اگر فرصتی برای درک حس دیگری هم بماند دوستش هم دارم - متولد می شوم و با خودم تکرار می کنم دیوانگی است دوست داشتن دنیایی که سهم برخی از هستی ها یتیم شدن و برخی دیگر ، تربچه شدن است . دیوانگی محض است اما آنقدر کرخت شده ام که هر روز نگریم.

17.جنگ و هیچ کلمه ی اضافه ای.

کلاس اول دبستان که بودیم ، اولین درس این بود :" بابا آب داد" . بابا آب داد تا دیگر تشنه نباشم و بابا آب داد تا بتوانم با آب بازی کنم و در آب شنا کنم و با کشتی روی آب به مسافرت بروم و شاد باشم . بابا آب داد تا گلدان های باغچه خشک نشوند . اما در هیچ کتاب درسی هیچ کجای دنیا کسی نگفت که  آب می تواند آرامگاه هم باشد . بابا ممکن است ما را روی آب ببرد و دیگر هرگز برنگردد . در هیچ کتابی درسی نخواندم که زندگی از هر آیین و عقیده ای ارزنده تر است و زندگی تنها عقیده ای است که می توانم در راه آن بمیرم و زندگی تنها فردی است که برای حمایت از او می توان جان داد و زندگی خودم و تمام انسان هایی که زندگی دارند تنها دینی است که باید برایش عبادت کنم. 

 

کودک تر از آن بودم که بدانم آب چه سنگدل هم می تواند باشد - درست مثل آدمی که جز زیان کار بعید است که باشد - و بابا یک روز که می خواست زندگی را به آب به امانت بسپارد ، زندگی در دستان لطیف آب چکه چکه روان شد و در هیچ کتاب درسی نخواندم که جنگ هر نوعش بد است . جنگ برای عقیده بد است . برای فرد بد است . برای گروه و ارگان و منطقه بد است . جنگی که در آن کودکان باشند نابخشودنی است . جنگی که زندگی کسی را نزیسته کند بی عدالتی است . در هیچ کتابی نیاموختنم که پیرو مکتب زندگی باشم و زندگی ام را دوست بدارم و هرگز زندگی دیگری را از او به هیچ علتی نستایم . 

 

میان زنگ های تفریح امضای تسلیحات جنگی ، بمب ، موشک ،  دست فشردن برای جنگ هایی که چون جنینی منتظر تولد صبر کردن نمی توانستند ، آنقدر نوشتنی نانوشته شد ، که کسی یادش رفت در کتاب اول دبستان ، درس اول ، بنویسد بابا آب داد . اشک هم آب است . 

 

 

پینوشت : بختیار علی نویسنده ی کرد کتاب آخرین انار دنیا می نویسد :" جنگ رنج های دنیا را زیادتر می کند ، حتی اگر جنگ علیه بدها هم باشد ، دست آخر دنیا را می آلاید . حتی اگر برای عدالت هم باشد ، دست آخر دنیا را از غم و بی عدالتی پر می کند ."

13.من شکوفه ام تو بهار

کاش جسم داشتی و من در آغوشت می کشیدم.




11.فیلم بی ربط به پست نیست .

زندگی ، از هر آیینی ارزنده تره .

زندگی از هر چیزی مهم تره .

زندگی همه چیزه.

یادت نره نیکا !






باید زنده باشی تا بفهمی در جهان ما ، در هستی ای که زندگی ما توش قرار گرفته و خرد لایتناهی این هستی ، خداوند هست و همه ی ما در خردیم و به سوی خردیم . هرکسی در توان خودش . نمی دونم بعد از مرگ چه نوع هستی ای تجربه می کنیم اما دوست دارم حتی اگر نیستی محض بود ، لحظاتی رو حس کنی در دستان کارگردانی صبور و ماهر . کارگردانی که هر روز فیلم نامه رو عوض می کنه بسته به چیزی که تو انتخاب می کنی ، هر روز ترتیب اتفاقاتت رو برات میچینه ، هر روز هر چیزی بخوای بهت میده اگه لیاقت داشتنش رو ثابت کنی اما هرگز گیج نمیشه و هرگز از مسیر خیر و خرد بیرون نمیره .


اما لطفاً !

راجع به اینکه کارگردان داره برای بقیه ی نقش ها چه کار می کنه ، نظرت رو برای خودت نگه دار . هر کسی چه بخواد چه نخواد توی این چرخه هست ، دوستنش کمکت می کنه راحت تر بری جلو ، ندونستنش هم ایرادی نداره چون به هر حال این خرد لایتناهی برای همه بخشنده است و برای همه جایی داره چه بخوای یا نه اما دونستن قوانین ، دونستن مسیر ، کمکت می کنه راحت تر زندگی کنی . اینکه بدونی قطعات پازل کنار همدیگه قرار می گیرن اما نه دقیقاً به صورتی که تو دوست داری ، کمکت می کنه نشانه هایی که برای درست یا غلط بودن مسیرت میبینی رو راحت تر تشخیص بدی . یک جایی هست ، اسمش نه روحه ، نه قلبه نه مغزه نه هیچ چیز دیگه ، اسم خرد هست و داخل تو هستش که اگه آروم و صالح باشی ، بهت راه رو نشون میده . فعالش کن . گفتم خرد ، اسمش خدا هم ممکنه باشه . اسامی دیگه هم داره ، اصلش هم فرقی نداره . موجودیتش به اسمش بستگی نداره . 

 

ببین زندگی قشنگه . فارغ از غم ها و دردهاش . اما چیزی واقعاً با شکوهیه . حتی اگه از نیستی شروع بشه و به نیستی ختم بشه . حتی اگه یک شمع باشه در برابر یک عظمت تاریکی مطلق ، بازم قشنگه . اگه توش یک روز بتونی خوشحال باشی .

میلیاردها هستی داریم که هیچ وقت به درک خودشون نائل نشدن که بفهمن من خوشحالم ، من ناراحتم ، من مضطربم یعنی چی .

من شخصاً به نظرم این درک قشنگه . درک هستی قشنگه . اما امیدوارم تو هم نظرت با من همسو باشه .

8.اول اون دورانی که توکتاب دینی ها میگفتن!

ترس های اگزیستانسیال مدفون شده در برابر جسارت دیوانه وار و خستگی ناپذیر ، دارند کم کم سر بر می آورند .ترس های از دست دادن ، نرسیدن ، نشدن ... ترس های عدم امنیت و شناخت.


ترس های لعنتی اگزیستانسیال. 

6.باب هشتم غزل غزل های سلیمان

سال چهارم و قسم به سال چهارم آنگاه که دم بر می آورد . 



" تو سخت استوارى، آرى اى نگارین ِ من!

همچون حصارى با کنگره‏ هاى سیمین ، تزلزل ناپذیرى

و چونان دروازه ا‏ى از چوب ِ سدر که به سیم و زر اندوده باشند پاى در جائى."



5. چه زمانی؟

دوباره سخن می‌گویم
از شوقِ زندگی
تا شماری بدانند:
زندگی گرم نیست
می‌توانست اما گرم باشد

از آن پیشتر که بمیرم
دوباره سخن می‌گویم
از عشق
تا عده‌یی بگویند:
عشق بود
عشق باید که باشد

از آن پیشتر که بمیرم
دوباره سخن می‌گویم
از اقبالِ دل‌بستن به خوشبختی
تا پاره‌یی بپرسند:
چیست خوشبختی
چه وقت بازمی‌آید خوشبختی؟

 

اریش فرید

4. از نزار قبانی .

با عشق توست که می پیوندم

به خدا، زمین، تاریخ، زمان،

آب، برگ، به کودکان آن گاه که می خندند،

به نان، دریا، صدف، کشتی

به ستاره ی شب آن گاه که دستبندش را به من می دهد،

به شعر که در آن خانه دارم و به زخم که در من لانه کرده.

2.بود که لطف ازل رهنمون شود !

" این نیروی خیرخواه به من میگه که دلیلی برای ترسیدن وجود نداره . "



اما من می ترسم.من بازیگری تازه کار در دستان کارگردانی قدر و امین . در دست کارگردانی که هیچ سکانس تصادفی ندارد . هیچ قطعه ای اضافه برای پازلش ندارد . اما نقش پازل را هر ثانیه تغییر می دهد .

 من می ترسم . اما تونگذار که این ماجرا به سر بیاید . بگذار بشود . کمکم کن که بشود.

 

چه بگویم ای همیشه بود و همیشه یافتنی !

 نگذار که این ماجرا به سر بیاید . قدرت بده . صبر و جسارت . 

می ترسم .

می ترسم این ماجرا به سر بیاید و من گمت کنم . 

 

 

مهم ترین اتفاق زندگی من !

 نگذار که بترسم ! نگذار که به سر بیاید . نگذار گمت کنم .

نگذار و راه بساز . راه بکار . راه بیافرین !

 نگذار...


پینوشت: دیالوگ و تصویر از فیلم  American Beauty  و عنوان از حافظ .